Linked Data

In de technologische en digitale evolutie is data steeds belangrijker geworden. Waar de eerste automatisering gericht was op het automatiseren van processen en dus software, is in latere evolutie de data tot een eigen aandachtsgebied geworden, naast de software. Daardoor is er meer aandacht en nadruk gekomen voor semantiek en betekenis van de data. Al vanaf het eerste ontwerp van het web bestaat het besef van resources met een uniek adres, een URI (Uniform Resource Identifier), de meest herkenbare vorm hiervan is een URL.

Het Semantisch Web is een visie over een uitbreiding van het bestaande World Wide Web, dat softwareprogramma's voorziet van machine leesbare metadata van de gepubliceerde informatie en gegevens. Met andere woorden: we voegen verdere gegevensbeschrijvingen toe aan anderszins bestaande inhoud en gegevens op internet. Binnen de context van het Semantische Web zijn er twee belangrijke soorten data: Linked Open Data (LOD) en Semantische Metadata.

Linked (Open) Data zijn gestructureerde gegevens, gemodelleerd als een graph en gepubliceerd op een manier die het koppelen van gegevens tussen gedistribueerde bronnen ondersteunt. Tim Berners-Lee, de grondlegger van het Semantic Web, definieert basisprincipes voor linked data:

Gebruik URI's als namen voor dingen. 'Things instead of strings'.
Gebruik HTTP-URI's zodat mensen die namen kunnen opzoeken.
Wanneer iemand een URI opzoekt, geef dan nuttige informatie, gebruikmakend van de standaarden (RDF*, SPARQL).
Voeg links naar andere URI's toe, zodat gebruikers meer dingen kunnen ontdekken.

Deze ontdekking van nieuwe dingen wordt ondersteund door de publicatie van informatie in triple formaat. Triples bestaan uit een subject, predicate en een object. Bijvoorbeeld:


Triplestructuur

Tevens zijn objecten in Linked Data uniek identificeerbaar op het web middels URIs. Een voorbeeld van zo een soort URI in de Kadaster context is:

http://bag.basisregistraties.overheid.nl/bag/id/pand/0003100000117485

Elke triple wordt gedefinieerd als een RDF-statement. Dit framework biedt een algemene methode voor het beschrijven en uitwisselen van graph data en maakt daarmee een gestandaardiseerde uitwisseling van gegevens mogelijk op basis van relaties tussen objecten op het web.

Linked Data Building Blocks

Er zijn dus een aantal building blocks voor het publiceren van gegevens als Linked Data:

Defineer data objects (resources) als HTTP-URIs
Gebruik de RDF framework om URIs te beschrijven en meer informatie vast te leggen
Beschrijf de data met data, eventueel op basis van ontologieën met formele logica te leggen
SPARQL beschikbaar maken en gebruiken voor bevragingen

De volgende figuren geven een concrete weergave van deze bouwstenen, de standaarden die de creatie en publicatie van linked data ondersteunen en de manier waarop deze de gebruikersinteractie met de resulterende data ondersteunen.

Standaarden	Utiliteit

Source: Ongepubliceerde Lezing Linked data en Semantisch Web, University of Twente, Dr Luiz Bonino

Voor het publiceren van volledig Linked Data (LOD) moet het 5-star model van W3C gevolgd worden. De publicatie van 5 star linked data vormt een basis voor data-gedreven applicaties. Onze toepassingen hierop worden in de volgende sectie uitgelegd.

Gerelateerde Informatie

Een internationale set van Linked Data standaarden is beschikbaar bij het W3C

Linked Data en Federatief Datastelsel

In een federatief datastelsel is semantiek en betekenis zeer van belang. Daarom is de toepassing van Linked Data en het onderzoeken van de mogelijkheden daarvan voor de hand liggend. Het Kadaster heeft daarvoor in het verleden al de Integrale Gebruiksoplossing (IGO) en de Kadaster Knowledge Graph (KKG) ontwikkeld.

Het Lock-Unlock project bouwt voort op de IGO en Linked Data en onderzoekt hoe 'gesloten data' of 'niet-open data' toch ontsloten kan worden. Dat betekent het stellen van voorwaarden aan de bevraging en het expliciet afdwingen en controleren van de toegang.

Dit is precies de kern van het Lock-Unlock onderzoeksproject:

Lock de data, unlock het potentieel!

In de volgende secties wordt beschrijven hoe Linked Data in dit project werd toegepast.